Slaap en afvallen

Waarom is voldoende slaap zo belangrijk tijdens het afvallen?

Je slaapkwaliteit verbeteren is misschien niet het eerste waar je aan denkt als je graag wilt afvallen. Toch is slaap een hele belangrijke factor. En niet alleen voor het afvallen, maar voor je algehele welzijn en gezondheid. Ook wel logisch eigenlijk, we kunnen immers niet zonder slaap. Slaap is onmisbaar voor lichamelijk en geestelijk herstel. Maar een goede nachtrust wordt helaas vaak onderschat. We bespreken waarom slaap zo belangrijk is en wat de invloed van slaap is op je afvalproces.

Waarom is slaap belangrijk?

Om goed te kunnen functioneren is slaap essentieel. De gemiddelde volwassene heeft zo'n 7 a 9 uur nachtrust nodig. Terwijl je ligt te slapen rust je uit en herstelt je lichaam. Je spieren herstellen van geleverde inspanning, er vindt cel vernieuwing en weefselvorming plaats, gifstoffen worden onschadelijk gemaakt, stresshormoon neemt af en groeihormoon neemt juist toe. Naast lichamelijk herstel, vindt mentaal en emotioneel herstel plaats. Emoties, informatie en herinneringen worden verwerkt. Zo onthouden we wat we die dag hebben meegemaakt en geleerd. De volgende dag zijn je hersenen weer klaar om nieuwe prikkels en informatie te verwerken. 

Wat zijn de negatieve factoren van te weinig slaap op je lichaam en tijdens het afvallen?

De impact van slaaptekort kan erg groot zijn. Het is een belemmering voor je algehele welzijn, het verslechterd je cognitieve functies (zoals je geheugen en concentratie), en het maakt je vatbaarder voor allerlei gezondheidsrisico's.

Ook zal te weinig slaap jouw doel om af te vallen een stuk lastiger maken. Slaaptekort zorgt namelijk voor een verhoogde eetlust. Dit heeft te maken met veranderingen in de hormonen ghreline en leptine. Ghreline geeft je een hongergevoel en leptine onderdrukt juist de eetlust. Wanneer je onvoldoende slaapt, zal je ghreline niveau stijgen en je leptine niveau dalen. Zelfs na één nacht onvoldoende slaap treedt dit effect al op en kan je merken dat je meer trek hebt. Daarbij zul je een grote voorkeur hebben voor calorierijk voedsel. Dit komt doordat de delen van je hersenen die zorgen voor een gevoel van beloning, actiever worden bij slaaptekort. Anderzijds denk je minder na over de nadelige gevolgen die het eten van calorierijk voedsel met zich meebrengen.

Daarnaast zullen hormonen die invloed hebben op je lichaamssamenstelling lijden onder te weinig slaap. Zo is er een verlaagde testosteron productie. Het hormoon testosteron is betrokken bij het behoud en de opbouw van je spieren. Een verlaagd testosteronniveau kan spierafbraak tot gevolg hebben. Helemaal wanneer je wilt afvallen en dus een calorietekort hanteert, zal je lichaam door slaaptekort sneller spiermassa verliezen. Dit heeft op zijn beurt weer tot gevolg dat je metabolisme langzamer wordt, waardoor het afvallen wordt bemoeilijkt.

Bij onvoldoende slaap zal de productie van cortisol, ook wel het stresshormoon genoemd, toenemen. Wanneer je langdurig verhoogde cortisol waarden hebt kan dit leiden tot insulineresistentie. Insuline zorgt ervoor dat suiker (koolhydraten) uit je voeding opgenomen wordt in je lichaamscellen, waar het wordt gebruikt als energiebron. Bij insulineresistentie worden de cellen in je lichaam minder gevoelig voor insuline. Dit probeert je lichaam te compenseren door meer insuline aan te maken, waardoor je een verhoogd insulinegehalte in je lichaam krijgt. Insuline stimuleert de vetopslag en daardoor wordt het moeilijker om af te vallen.

Zo zie je maar dat voldoende slaap een niet te onderschatten factor is om succesvol af te kunnen afvallen en een gezonde leefstijl aan te houden. Probeer dus zeker voldoende nachtrust tot doel te stellen en hier een gewoonte van te maken. Slaap lekker! :)